Verhalen van Harmjan van Steenwijk

     


 

Oet de tied

Aj ooit van plan bint um nen niejen onderneming te beginnen, muj nooit op maondagmörn in Assen gaon lopen. Gerhard mus het wal en dat bekwam hum slecht.
Hee wodden steeds minniger: dooie straoten, dichte luuken, miezerige motregen en daoroverhen tegen beter weten in, holklinkende klotenmeziek veur dak- en thoeslozen. De leu dee deur dit vergeten centrum van de wereld scheuven, keken blaank veur zich oet. Den enen kerel den oe bie ongeluk ankeek, har oprecht doodsverlangen in zien ogen.

Nee, Gerhard wödden der nich vrolijker op. Hee har nen gesprek bie de bank had. Dat was wal goodegaon, al har dat streepjespak de besprekking op zien routine ofwikkeld. Den keerl har de zaoterdag en zundag nog as nen ettensrest om zich hen hangen. Gerhard stun an het begin van nen nieje carrière as neringdoende, mar aj in Assen op zonnen wieze beginnen mut, is de aorigheid rap vot.
Het zeurden hum dan ok deur de kop. Deu-he d'r wal good an? Hoevölle klanten kuj in godsnaam in nen tiedwinkel kriegen? He har nen good marketingplan maken laoten, mar de adviseur veur het kleinbedrief stun eerst onmeunig dom te kieken bie de basis van het bedrief.
Gineen har nog leu an tied hölpen. Nen echten tiedwinkel was onbekend. Mar he kreeg het veurdeel van de twiefel. "Het mus zien tied hebben", zoas he zölf ezegd har. En 't was nich eens komisch bedoeld ewest.

In nen sombere buuj stapten Gerhard in zien Pontiac en reed Assen oet. Nao vief, zes rotondes en twee ongelukkige rugpien-verkeersdempels kwam-he in de buurt van zien pand, waor he de tiedwinkel opzet har.
He wol het experiment nich in nen stadscentrum hebben. De klandizie dee wat wol, mus der echt hèn gaon. Ze mussen hum opzeuken; he har zeldzame waar in zienen toko. Wat Gerhard as handel har, was tied. Wel tied te kort kwam, kon in de winkel wat biehalen. Noja, huren dan.
Ok nich onbeparkt, der was nen zekere marge um in de tiedzone te blieven. Het evenwicht in het universum kuj nich ongestraft in 't toeze gooien. Binnen den spölruumte van tied kon je der wal met handelen. Wel tied zat har, kon wat oetgeven tot he 't zölf weer neudig har. Gerhard mus as 'shopkeeper of timeslots' oppassen dat het evenwicht tussen geven en nemmen nich tevölle oet het lood sleug. Aj definitief tied te kort komt, kom-ie oet de tied. En dan holt alles op. Absoluut 'fini'.

Eerst neumden he zien bedrief Uurwerkwinkel, maar daor kwam verkeerde klandizie op an. Allemaol met kapotte horlogies van opa of moderne digitale dingen met nen leug batterietje en geneul over uurwerk in holten kastjes met klokkeslag, waor de bimbam van naor de rambam was. Niks um riek van te wodden. An de winkelgevel har-he wel de grote klok zitten laoten.

Gerhard mikten op de snelle zakenjongs, op carrièrehaantjes dee binnen vaste tied nen extra omzet halen mussen, op chirurgen dee extra slaoptied wollen, op vrouwleu dee dubbele aspiraties hadden veur wark en gezin en op studenten dee nich op tied klaor kwamen veur heur tentamens. Vrachtwagenchaufeeurs dee rusttied neudig harren. Volk dat tied te kort kwam.
Ze kregen wat oet de veurraod van leu dee tied over hadden, dee tied zat harren. Ze wollen heur tied nich verknooien, dus dizzen winkel kwam good te pas. De winkel har as doel um geen tied te verdoon. Tied 'verdrieven' was kats verkeerd; dat was noe waj neumt: de nering de nek umdreeien!

Zo heinig an kwam de loop der in. Snelle leaseauto's reden veur en pleerden weer vot.
Ze hadden wat tied biehaald. Nen olle bosarbeider fietsten geregeld langs en stun wat tied of. Hee har tied zat en was mar allennig.
Nen officier van justitie wodden klant, hee har meer bedenktied neudig. Zo gung het dag-in, dag-oet. De 'timekeeper' van Drenthe -want zo was zien bienaam wodden- mus allennig het evenwicht van de handel in de smiezen hollen. Een overdaod an tied op het schap gaf an, dat argns aans volk tied tekort kwam.

Op nen keer kwam der nen nuver kereltje den tied wol bekieken den 'een flexibel karakter' har. Het stun in nen advertentie daj flexibel wezen mussen, waormet ze meenden daj ok in oen eigen tied, tied veur de baas mussen maken. Het jong wol kieken of der ok rekbare tied was.
Gerhard en de klant trokken an alle soorten tied: de hoogste tied, zommer- en wintertied, karktied en berregaonstied, mar ginenen wol metgeven as elastiek. Tied bleek een stieve bedoening. Tied is as het der op an kump, zo vast as nen hoes. 't Gef niks too. Mangs verbeeld-ie oe dat d'r tied zat is of dat de tied lange doert, mar ie zit der neust.

Gerhard dachten den eersten maondagmörn in Assen nog dat he alle tied van de wereld har, omdat de tied daor stilstun - zo leek het. Mar noe, nao nen maond of wat dreeien met zien tiedwinkel, zat-he in de knup.

Het evenwicht was vot. D'r mus weer tied inleverd wodden, umdat he tevölle oetgeven har.
As nen gek belden he zien klanten op um ze an heur kwantum toegemeten tied te hollen. Op dat ogenblik leuten de leu zich kennen. De snelle zakenjongs hadden het idee van "Pik in, 't is winter" - ik kom langs a'k der an too bin en ginnen seconde eerder.
Ze profiteerden dik van de geleende tied. Ze wussen nich wat ze anrichtten.

Denzölfden dag kwam den ollen holthakker weer langsrieden. He was wat boeten aosem en reup vanof de straot al naor binnen: 'He'j eem tied veur mie?". Heanig an man, ik bin ja zo klaor met bellen", zee Gerhard met nen rooien kop van inspanning.
Op hetzölfde moment pleerde den olle baas veurover en bleef stokdood liggen. Het wàs al te late; he was oet de tied eraakt...

Harmjan van Steenwijk

(Drentse Courant/Groninger Dagblad 21/10/98)

 


Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in any form, including digital,
without the prior consent and written agreement by the author.