Verhalen van Harmjan van Steenwijk

     


 

De fluiter van de Vledderhof

 

Honderd jaor is niks as 't der op an komt. Aj good naogaot kuj alles van vrogger wal weervinden. Der is aajt wal nen aole kerel of nen old wiefke den wat vertellen wil.
Gek genog bint der aollegies dee makkeliker praot tegen nen vrömde met nen lusterend oor, dan tegen heur eigen kinder. Zo kwam ik een verhaal gewaar dat nooit eerder deurgeven is. Waorum? Omdat het vrogger verzwegen bleven mus! Noe mus ik het mar 's opschrieven, vun ze. Mien zegsvrouw stun derop. Zee was nen strabaante tante; aold, kromgreuid en met nen klein krökkelkoppie. Ik har mar te lustern en mus der nich tegenin mosteren. Ze wol heur verhaal kwiet..

Ze begun mie oet te leggen ho hard ze vrogger anknooien mussen. Gin tied veur wat extra's, gin tied veur wat aans dan warken en 't boeltje op odder hollen. Het enige vertier mut de vertellerij ewest wezen, zo in tweeduuster as het volk um de heerd zat. Daor har ze ok heurd wat ze mie wiederzeggen wol.
Ze wol het veur waorgebeurd hebben, want zo was het heur ok verteld. Ik nikkopte en zee dat het zo wal ewest wezen mus.
De Vledderhof hef ja vandage nen dag ok zonnen apatten sfeer. Het ligt der stil en schier bie as natuurgebied van de stichting Het Drentse Landschap. Mar gao mar es over zonnen laan of zaandpad en luster naor wat dizzen umgeving veur oe in petto hef. Het leeft an alle kaanten en het bint nich allenig ringslangen dee d'r rondschoeft. Wal mooien en dikken trouwens; ze kunt oe ankieken of ze meer weet van wat der gangs west is..

Lange tied terug was der op de grens tussen Drenthe en Friesland, zo achter Vledder um niks as nen woestenij van veen en zaand. In veenties haalden boeren wat törf vot. De kelonies van de Maatschappij van Weldadigheid zaten de kaant van Fredriksoord en Boschoord oet. Zo tegen midden veurige eeuw kwam der nen ontginning en begon der enen bossen an te leggen. Het heetten eerst Boschlust. Begin dizze eeuw har het de naam Schoonhoven en heurde tot 1913 an van Royen. Het stuk groond was landgoed ewodden (wat aj nog zeen kunt an de rododendrons en de lanen).
In 1932 verkochten baron von Knobelsdorf het spultje an jonkheer van Vredenburgh. Dizzen verzun de naam Vledderhof, volgens het Handboek van het Drents Landschap. Noh, dat was nich zo, zee mien zegsvrouw. Het zol 'de Fladderhof' heten, mar het is de deftige naam Vledderhof wodden.

In den aole tied was der 'nen meneer' den zich meer met de natuur bezigheul as met warken en drok wezen met bosbouw en landbouw. He trok der aajt op oet. Den kerel har nen scharp oog veur alles wat bleuide, leup, vleug, en kreup. He keek en lusterde en schreef vanalles op. He imiteerden de vogelgeluiden met nen klein fluitje, zo'n vogelpiepding waor mangs vogeltjes op of kwamen.
Dizzen meneer gung nao nen tiedje veur dag en dauw op tree en leup in het rond te fluiten tot he nen hele slingerij vogels achter zich an kreeg. Groten as doeven en kreejen en kleintjes as vinken en mezen. He har daor zien wil an. Zo heinig an reageerden de vogels op hum. As he an kwam lopen, dan gung het vogelkoor al op nen riege in de beume zitten.
Toen dizzen meneer vun dat het zo wied was, gung-he midden op nen weilandje in de bossen staon en fluiten an één stuk deur, waorbie he in de rondte leup. Nen paar boeren dee op weg waren um törf te halen, zagen het gebeuren. Um dizzen meneer hen (den ze 'de Fluiter' neumden), vleugen allerhaand vogels op zien wiesje in de rondte. Het was nen circus geliek! Het was nen gefladder en gevleeg dat gineen ooit eerder vernummen har. Op nen keer mussen het wal doezend vogels ewest wezen, vertelden ze van Vledder tot an Appelscha too. De lucht mus zwat zeen hebben van zo'n helen luchtmacht an vogelbeesten.

Mar ja, ie weet hoe 't geet met praot in 't dörp. Het verhaal greuide steeds gekker en de leu wodden benauwd. As nen man as dizzen 'de Fluiter' zovölle macht har dat he alle vogels dresseren kon, dan kon-he met zien toverfluit méér kunsten oethalen. Dat kon wal mislopen. "Veur de wichter zéker", zeden ze an de tap.
Den 'meneer de Fluiter' mus mar ophollen met zien fratsen. Naodat wat boerenjongs met meer spieren as verstaand zich met foezel couragie indronken harren, wachten ze hum 's morgens op. "Um dizzen Fluiter het fluiten of te leren", hadden ze zegd.
Hoo of het gaon is, wol gineen naovertellen mar toen het landvolk hum de vogelfluit ofnemmen wol, verzetten 'meneer de Fluiter' zich onverwacht oerendstark. He mut nen bats met nen knuppel in de nek ekregen hebben, waoran he dood gung. De moordenaars hebt 'meneer de Fluiter' toen in een veentje donderd en gungen halsoverkop vot.

Der is nooit wieder over praot, behalve in het geniep. De vogels hebt nog lange in het rond vleugen asof meneer de Fluiter weer opduken zol.
De eigenaar van het landgoed verkochten na de moord zo rap as he kon het hele spul. De nieuwe leu zagen zovölle vogels roondvlegen dat ze heur bezit 'De Fladderhof' neumen wollen. Oet de umgeving raodden ze dat stark of, zodat het de Vledderhof wödden.

Aj es op nen mooien veurzommerdag in alle vrogte over de zandwegen en paden loopt, muj mar oetkieken naor nen plek waor as völle vogels zit. Het lik of ze argens op wocht en of ze wat wilt. Mangs kuj dat metmaken langs de wandelroute, an nen weitje waor aj tegelieke dree broene beuken zeen könt bie nen larixperceel. Het hef daor de rust van nen karkhof.

Harmjan van Steenwijk

(Drentse Courant/Groninger Dagblad 11/06/99)

 


Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in any form, including digital,
without the prior consent and written agreement by the author.