Verhalen van Harmjan van Steenwijk


 

Kreeiendrokte

 

Waor je ok kiekt, aajt bint der kreeien in beeld. Zwatte kreeien en nooit allennig. Aajt met zien beiden en slim vake met nen hele troep. Ze beheerst het luchtruum en ie zeet ze overal in beume, op nen draod of gewoon op 't laand zitten. Het bint apatte vogels, umreden dat ze meer liekt te weten, dan wie kunt noagaon. Heur scharpe oogies kiekt de wiede wereld in en d'r ontgeet heur niks. As der wat te snaaien valt, bint ze der rap bie en as der ene wat te bikken hef, kump de rest van het gezelschap oet alle kaanten anzetten.

Mar het slimste is wal heur gerevel en geneul onder mekare. Of ze op de groond zit of as ze met nen helen pleer oversoest: ie heurt ze aajt vedan. Het geet der dan mangs of, onmeunig! As het kreeienvolk an de zwarf geet en in lösse zwarmen boe mekaar kroept, dan hej 't spul mooi gangs. Ze heurt tot de zangvogels, mar dat mut nen vergissing wezen, want ze krast en kraakt en knorrelt veur nen helen dierentuin tegelieke. Zo tegen tweeduuster trekt ze op mekaar an. Eerst hej nen plukje in nen hogen boom zitten. Wiederop zit der nog nen stel. Het vlög naor mekaar hen en dan trekt ze wieder naor nen aandere plek van samenscholing. Asof ze dat vanolds gewoon bint.

Op zonnen plek zwiert ze wat in 't roond en dat geet het inenen weer vedan. Naor nen stel hoge beume op 'n brink of bie nen bos, of zoals bie De Punt in de beume an 't kruuspunt. Daor hej dan nen onmeunigen bende van die zwatjassen bie mekare en nen kabaal dat het spul maakt! Nen kreeiendrokte den nog uren deurgeet. Het lik wal asof ze eigen taal hebt, waorin ze mekaar deurgeeft wat ze zeen hebt, wat ze heurt hebt en wat ze dervan vindt. Aj dat zwatte good nen tiedje bekiekt - en aj scharp luustert, dan hej 't idee dat ze ok commentaar geeft. En dat is ok zo - het bint net Drenthen achter de gordienen.

Ik zal 't oe eerlijk vertellen: het is ginnen tooval dat d'r zovölle bint an dizze kaant van Nederland. Wie hebt der meer van dan, zeg mar, in Zeeland of in Noord-Holland. Dat hef nen oorzaak.

Nen helen tied eleden was der in dizze contreien nen dörpke, waor aajt van alles te doon was. Ze hadden veemarkten en ze heulden der ok van um te feesten. Elke gelegenhied den heur anstun was good. Of der noe nen zwien slacht wodden of nen brulfte was, of as de leste oogst van het laand kwam - het maakten niks oet. Feest! Good etten en dreenken, muziek derbiej en hup met de beentjes. Elkenene, jong en old deu met. Der was gin oetbundiger streek dan daor, waor a'k het over heb.

Op nen zeker moment trokken wat leu zich terugge. Ze deuden nich meer met. Dat gung heel sliepstattend; ze zeeden ok nich dat ze d'r gin wil meer an hadden. Ze maakten der zich van of met smoesjes, mar bleven gloepen vanachter het gordien. Nog wat later gungen de vrouwleu dee der niks an vunnen bie mekaar op visite. Vake op visite. En ja heur, daornao begun het geneul en geroddel. De stemming in het dorp sleug um, der kwam nen soort van doem te hangen. De sfeer wodden waj neumt, zwatsomber. Dat koppeltje olle wieven har het veur mekaar kregen um jong en old het plezeer of te nemmen. Feest vieren lukten nich meer, zölfs de veemarkten gungen achteroet in de loop der jaoren. Het volk bleef vot. De olle wievengemeenschap met zien gerevel en geroddel was nen last ewodden.

Wel op het idee kwam, is nich nao te gaon. Jongvolk, mar misschien ok ol' dominee wal? Zeker is dat op olderwetse wieze zocht is naor nen oplossing veur het probleem in het dorp. Der wodden in nen Pruus zocht naor nen soort magiër eigenlijk. Hee was ok muzikant met nen zonnen boekörgeltie. Hee wodden oetneugd en in het dorp wodden bekend maakt dat nen speciale Duutse muzikant-magiër nen veurstelling zol doon. Bie zien optreden was nich völle volk op de been, mar achter de gordienen waren heel wat oogies zichtbaar. De kerel deu zien ogen dicht en begun nen hele treurige wies te spöllen. Hee dreeiden al spöllend steeds in de rondte. Het wodden heel stil op de brink. Inenen trok he alle registers lös en begun al daansend nen wilde melodie te spöllen. Steeds wilder en steeds in de rondte dreeiend. Op het hoogtepunt van zien gedreei klapten alle deuren lös en vleugen alle olle wieven vanachter het raam de deur oet. De lucht in, dwarrelend en zweeiend - as nen zwarm kreeien gungen ze omhoge en: ze bléven daor. Ze bleven nen zwarm kreeien, met nen hoop gerevel, geneul en gepröttel.

Vanof dee tied bint der slim völle kreeien in Drenthe. De grootste droktemakers bint dat stel olle wieven, dee niks aanders deuden as gloepen en teuten. Dat bint dee kreeien met zukke scharpe oogies. Dŕt is de grootste kreeiendrokte.
Der zit een paar ollewieven van kerels bie. Dat wordt je gewaar aj nen kreei tam maakt en praoten leert. Dan vraog ie hum: Gait? En dan neumt he zien naam, mar net as in de politieberichten allennig met zien inititalen:
Gait K.

 

Harmjan van Steenwijk
(Drentse Courant/Groninger Dagblad 02/10/99)

 


Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in any form, including digital,
without the prior consent and written agreement by the author.