Tussen Eel en Paiz hej bie `t Eelderdiep, nen groten slinger in de weg. In den bocht ligt nen olle boerderieje, het Huis ter Hansauwe. Het steet der al een paar honderd jaor en op dat hoes hebt roemruch-te femilies ewoond. Hier is vrogger wat gebeurd wat kats verkeerd ofleup. Het was in de tied, dat dizze streek nog half moeras was. De Eelder- en Peizermaden stunnen geregeld onder water; het laand was lege en venig. Allennig op de hoge stukken, de hörsten, stun hier en daor nen boerderie. Op nen achtersten hörst haj ter Hansauwe liggen.
De hoesheer was nen machtig man. Hee bezat völle laand en wol nog meer hebben. Zien hebzucht har nen reden: hee wol `t afvenen. Now wil het geval dat de greens tussen zien laand en dat van de leu oet Eel, Potterwol en Paiz nich secuur vastlag. Vanolds was de bekke de greens, maar deur al dee over-stromings zaten der bochten en lösse kolken bie, zodat gineenen wus waor as de greens precies leup.
Over dree dagen zol nen landmeter de zaak opniej opmetten en de greens vastleggen. Veurtied mus elke `rechthebbende` zien veengronden ofgreppelen, waor he anspraok op maken wol. De man van ter Hansauwe reuk zien kans en gun as nen gek gangs. Zien eigen volk gaf-he met de karwats as 't hum nich rap genog gung. Nao twee dagen was-he al zien leu kwiet. Ze neeiden d`r tussenoet. De man van ter Hansauwe vleukten en schöld alles bie mekaar. Het gung der òf, onmeunig. He zag dat-he nich klaor kwam met alles wat he hebben wol.

Denzölfden dag, in `t tweeduuster wodden der bie ter Hansauwe aneklopt. Hee deu de deure lös en zag nen keerl staon, in wiede zwatte mantel en met nen zwatten hood op. `Dag heer` zee de vrömde man, `ik heur daj slim verleegn zit um volk veur oen graverieje. Ik kan oe direct helpen`.
`Dat kump mooi oet`, was het antwoord. `Wat muj d`r veur hebben?`.
`Ik vraog nich völle; ik wil de keus oet oen kostbaarheden. Eén mooi stuk, meer nich`, zee de man in het zwart.
`Dat kump good. Wie könt now wal eem gaon kiekn. Ik nem nen lanteern met`, zee de man van ter Hansauwe. Met zien beiden beenden ze vot over nen smal paadje achteroet. De man van ter Hansauwe kwam alleene terug. Den keerl was al an `t wark. Bie nacht gung-he ok deur, har-he zegd.
Het wark gung met wonder en geweld. In zien eentje kreeg den zwatten man völle klaor. Op de middag veur de opmetingsdag, aten ze samen in de kökken.
`Wie mut het over oen beloning hebben`, zee de man van ter Hansauwe. `Wat woj vraogen?`. De meid gung net de deur oet, mar heurden de zwatten keerl zeggen: `Oen dochter nem ik met, da`s mie genog`. Daornao zwegen beide kerels.
De meid gung het de dochter geliek zeggen. Het wicht schrök allebastens.
`Ik wil ja nich! Gao naor de buurman op nen middelhörst en vraog of Okko mie vanaomd wil vothalen. Wie könt achteroet vot over `t water`, snötterde ze.
Achter ter Hansauwe leup nen soort schipsloot naor `t Eelderdiep. Daor lag aajt nen roeibootje, veur de visserij en zukswat.
Het was duuster toen Okko ankwam. Hee gung achterumme, waor `t wicht al klaor stun. Zunder geluud te maken gungen ze in het bootje. Okko duwden heur stille deur de schipsloot naor het Eelderdiep. Der stun nen knappen stroming, met dreeikolken bie de bochten. Okko trök an de riemen en zetten kracht.
Ineens heurden ze nen kabaal bie ter Hansauwe. Twee gedaanten renden naor de bekke; nen veursten har nen wapperende mantel an en heul zien hood vast op zien kop. Het leek wal of hee nen blauw licht om zich hen har! Hee renden in heur richting. Okko roeiden of de duvel hum op de hakken zat. He pleerden de riemen deur `t water oet alle macht, maar de dreeikolken en ondeepten maakten het hum zwaor.
Het bootje met het wanhopige stel en de zwatte man op het pad gungen geliek op. Zee op het water, hee op de kaant. Zien weg gung naor `t brugje in het pad tussen ter Hansauwe en 't hoes De Marsch in Potterwol. Zeker weten döt het gineen, mar den zwatten mut dee twee in zien macht ekregen hebben... Toen was `t allemaol donder, bliksem en vuur en nen zwavellocht. Daornao niks meer. Gin zwatte kerel, gin bootje: alles vot!

Later vunnen ze het bootje op de stek waor `t Eelderdiep oetkump in het Peizerdiep. Okko lag der in: harstikke dood en met nen aldernaost benauwde oetdruk-king op zien gezicht. He mus de dood veur ogen ehad hebben! Van de dochter van ter Hansauwe niks, geen spoor. Naotied ok nich. Heur lichaam is nooit evunnen.
De man van ter Hansauwe wodden zeek en vertrok. `t Hoes wodden verkocht, zunder extra laand. 't Eelderdiep is nog steeds de greens tussen Paiz en Eel. Het padje tussen ter Hansauwe en de Marsch -met het brugje over `t Eelderdiep- is vot, mar steet wal op nen olle topografische kaart. Een stuk laand is de Zwarte Maden eneumd.
Bie ter Hansauwe is het stille. Mangs heur ie de buizerd ropen; wiederop krast ne kreej. Der zit vake kreejen in de Zwarte Made.

Harmjan van Steenwijk

(Drentse Courant/Groninger Dagblad 06/03/96)