Messentrekkerij

 

Geregeld wordt men opgeschrikt door berichten over messentrekkerij. Een mes als wapen is van alle tijden en is van alle culturen, wat bleek op 'Terrorist Tuesday' in september j.l. Sindsdien wordt elk scherp voorwerp van vliegpassagiers in beslag genomen, zelfs de breinaalden in half afgebreide truien. Toch is er niets nieuws onder de zon. Wij kunnen d'r hier ook wat van. Er waren altijd wel lieden sneller met het mes als met de mond. Het is een cultuurverschijnsel dat meestal hoort bij ruw volk, met zwaar, ongeschoold werk en een bestaan dat onder, of tegen het minimum aan zit. Nogal wat oorden gaan gebukt onder scheldnamen, die op zo'n stekerig verleden duiden. Bekend èn beschreven zijn de 'bekkesnieders' te Lutjegast, Usquert, Ruinen, Zwartemeer als ook van Losser, Oss, Oud-Gastel en Zevenhuizen-ZH. Ze willen geen 'doodstekers'  wezen en daar zit het essentiële verschil met de 'bekkesnieders'. Iemand doodsteken is moord of doodslag. Iemand in een gevecht een snee over de neus geven, is wat anders. Deze messentrekkers hadden messen zonder punt of gebruikten een techniek met de duim op het lemmet, zodat deze bloederige tak van sport geen levensgevaarlijke gevolgen had. In 1868 beschreef J. van Lennep zo'n afgeknot mes als uitdagend uithangbord van een gevierd 'bekkensnijder', die dit vechtwerk volgens de regels beoefende. Meiden hadden toen gaarne "een vrijer met een half maantje, rood lintje of kruisje op hun tronie". In die tijd was het 'Ruunder Waopen' in Ruinen en wijde omtrek eveneens bekend. Bij vechtpartijen diende men het 'Ruunder Waopen' toe, maar ondanks de forse japen in gezicht, soms ook op armen en bast, vond men het geen ernstige mishandeling. Omstreeks de jaren vijftig verdween deze grappenmakerij. "Wie een dergelijk merkteken bezat, was daar meestal wel trots op", aldus de auteurs van 'Ruinen, een historisch portret'.

Harmjan van Steenwijk

eerder verschenen in de Drentse Courant/Groninger Dagblad, 05 januari 2002

 


Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in any form, including digital,
without the prior consent and written agreement by the author.