Riet is vanouds een opvallende verschijning in het vlakke landschap. Geen wonder dat diverse nederzettingen het element riet als herinnering aan vroeger in hun plaatsnaam dragen. Soms zit er een klankverschil in, want riet is ook reet, reit, rait, reid en reed. Verder is er nog een verborgen valkuil, omdat de woorden rit en rijt (als riet uitgesproken) een geheel andere betekenis hebben. Die laten we buiten beschouwing. Voor alle zekerheid bij de onzekerheid van plaatsnaamverklaringen, volgen we de officiële boekerij over toponiemen en plaatsnamen. 

Het Gelderse gehucht De Rietschoof ontleent zijn naam aan het materiaal voor rieten daken. Rietveld in Zuid-Holland, in de Rietveldse polder, heeft echt een omgevingsnaam gekregen (1850). Rietveld bij Woerden uit de 14^de eeuw is ouder, maar heeft dezelfde naamsafleiding. In Noord-Brabant bij Boekel ligt Rietven, waarvan de naam voor zichzelf spreekt. In Groningen en Friesland komen Het Reidland en De Reidswâl voor, die beiden betrekking hebben op het rietland aan het water. Bij Woudrichem ligt Rietdijk, dat inderdaad genoemd is naar het oude type rietdijk, dat eeuwen geleden in gebruik kwam. 

Die Hollandse rietdijken zijn al bekend in de 15^de eeuw. In deze dijken werden rietbundels schuin tussen de palen gestoken, waar ze tegen het aarden dijklichaam rustten. De dijkvoet werd beschermd  weer beschermd door zware stenen. Zo'n rietdijk was tamelijk elastisch en schokbestendig, maar wel duur in onderhoud. Om de vijf tot zes jaar moest het riet worden vervangen. Een hele beroemde rietdijk was de Diemerzeedijk (1440) tussen Muiden en Amsterdam.

Volgens Britse naamkundigen zijn er twee Engelse plaatsnamen, waar riet in verstopt zit. De naam is terug te voeren op het Oudengelse woord 'Hreod' voor 'reed'.

Redcar (in 1170 Redker) aan de Noordzee heeft dat oude rietwoord gekoppeld aan een Oudnoors woord voor moeras (kjarr): rietmoeras dus. Bij de plaats Redditch (zuidwest van Birmingham) heersen diverse opvattingen. Dat Oudengelse woord voor riet kan er in zitten, maar anderen willen de naam verklaren uit de kleur rood (red). In 1247 heette deze plaats in het Frans van de Normandische veroveraars namelijk La Rededich. Maar het Franse woord voor riet is heel wat anders. In de Franse naamkundeliteratuur vond ik ook geen plaatsnamen, waar riet in verborgen zit.  

Jan Tuttel 

(dit artikeltje verscheen eerder in de 1999-editie van De Weerribben Natuur- en Recreatiekrant)